1 december 2015
Op Wereld Aids Dag besteed ik graag extra aandacht aan mijn Zuid-Afrikaanse vriendin. Zij is HIV-besmet, weet ze sinds vijf jaar. We leerden elkaar kennen in 2008, toen we collega’s waren op een ontwikkelingsproject in de Oost-Kaap. Trouw tolkte zij voor mij tijdens de lange vergaderingen in Xhosa, de lokale taal. Betrouwbaar was ze ook in haar afspraken en het aangeven van grenzen; niet “ja” zeggen en “nee” doen. En dat is ze nog steeds. Ik ben ervan overtuigd dat die discipline en openheid haar nu ook helpen in haar strijd tegen HIV en Aids. Trouw neemt ze haar medicijnen en bezoekt zij check ups en praatgroepen.
Hoe ze besmet is geraakt? Waarschijnlijk via haar ex-vriend, die er naast haar nog meer vriendinnen op nahield. Dat is iets wat haar in het begin wel bezighield: hoe had het zo kunnen gebeuren? Inmiddels heeft ze die vraag – en de man – achter zich gelaten. Ze richt zich nu op mensen die haar steunen: haar vader, haar zoon – met wie ze samen in een huisje woont – haar buren en vriendinnen van de kerk. Vanuit Nederland hebben we regelmatig telefonisch contact. We bespreken dan van alles, wat haar bezighoudt, wat mij bezighoudt. Hoewel onze levens er totaal anders uitzien, voelen we elkaar feilloos aan. Het meest ontroerende cadeau dat ik ooit heb gekregen kwam van haar. Per post stuurde ze een dik vest naar Nederland. Zo zou ik die Hollandse winter wel doorkomen!
Laatst hebben we haar weer opgezocht in Zuid-Afrika en brachten we veel tijd met elkaar door. Ze vertelde dat HIV/Aids voor veel mensen nog steeds een taboe is. Besmette kennissen worden ineens gemeden en zelfs lokale zorgverleners bejegenen patiënten soms onheus. Dit maakt dat medicijnen vaak uit schaamte niet worden ingenomen. Ook binnen relaties rust er een taboe op het bespreken van mogelijke besmetting. HIV/Aids is daarmee niet alleen een medisch, maar ook een sociaal probleem. Mijn vriendin heeft het tot haar missie gemaakt zoveel mogelijk openheid rond de ziekte te creëren. Daarmee draagt ze op haar eigen hartverwarmende manier bij aan preventie van besmetting. Maar ook aan een gelukkiger leven voor besmette mensen. Want dat je kunt léven met het virus bewijst zij zelf: “I live positively with HIV.”
auteur: Lisa Koolhoven, Verhalenpodium